Work-life balance: een kwestie van goede gewoontes?

Van het dagelijks verorberen van dat kommetje granola tot het uitstellen van je professionele taken tot een zucht voor de deadline: je staat er wellicht niet vaak bij stil, maar heel wat van je gedrag wordt gestuurd door gewoontes.

In de bestseller “The Power of Habit” doorgrondt Pulitzer-prijswinnar Charles Duhigg wat gewoontes zijn, hoe ze je gedrag beïnvloeden en wat je kan doen als je (kwalijke) gewoontes wil veranderen.
​
​Een ongelofelijk boeiende thematiek, ook als je pakweg de pendel van je work-life balance wat meer in de goede richting wil gooien (hint: die van méér life en beter en interessanter werk!).

Wat is een gewoonte?

​Een gewoonte is iets wat we op een gegeven moment bewust beslist hebben en dat we vervolgens blijven doen zonder er verder bij stil te staan. Het is met andere woorden automatisch gedrag. 

Impact creëren met goede gewoontes

​Op het eerste gezicht lijkt elke afzonderlijke gewoonte misschien triviaal, maar als je op lange termijn kijkt, dan heeft wat je eet, hoe vaak je op de loopband staat, hoe laat je doorgaans onder de wol kruipt, hoe intensief je je smartphone gebruikt en hoe je je werk organiseert, een ongelofelijke impact op onze gezondheid en ons geluk.

Meteen je mails checken als je opstaat bijvoorbeeld. Wellicht heb je op een gegeven dag gedacht dat dat een goed idee was en ben je het gewoon blijven doen. Ook al heb je dat niet meer in de gaten als je al scrollend het prut uit je ogen wrijft.
 
Maar liefst 40% van wat we op dagelijkse basis doen is niet het gevolg van een bewuste beslissing, maar van gewoonte. 40% van je leven verloopt op automatische piloot.

Hoe werkt een gewoonte?

​Als je dus het gevoel hebt dat je work-life balance scheef zit, dan kan het aanpakken van je gewoontes en het bewust aanpakken van al die automatismen een serieuze impact teweegbrengen. Maar daarvoor moeten we eerst snappen hoe gewoontes werken.
 
Als iets nog geen gewoonte is, doet je brein heel veel inspanning om een hint te zoeken, een indicatie van welk gedrag, welk patroon het moet gebruiken. Dat is de zogezegde “cue” of de trigger. Bijvoorbeeld elke dag om 7.00u aan de keukentafel gaan zitten om te ontbijten.

Het tweede deel van een gewoonte is de routine. Dit is het gedrag dat je automatisch stelt, zoals op de knop van je espressomachine drukken (als dat jouw ding is!).

Tenslotte is er de beloning om de routine te vervolledigen: het aroma van dat geconcentreerde shotje pure caffeïne dat je tegemoet komt. Aaaaaaaaah! En dan maar genieten van die koffie met de krant…
 
Na verloop van tijd verloopt je gedrag – die verloopt volgens de habit loop van trigger, routine en beloning - steeds meer automatisch. De activiteit van je hersenen schiet tijdens de hele loop maar twee keer de lucht in: bij het begin, om uit te vissen welke gewoonte te activeren en op het einde, als de link tussen de trigger en de routine bevestigd en versterkt wordt.
 
Versterkt, zeg je? Yep, zo vormen gewoontes zich nu eenmaal in ons brein en hoe sterker die link, hoe moeilijker het wordt om je gewoonte te veranderen. 

Gewoontes aanpakken doe je zo

​Nochtans is het niet onmogelijk om je gewoontes aan te passen. Om een gewoonte blijvend te veranderen, moet je maar één stukje uit de habit loop aanpassen, en dat is de routine. De makkelijkste manier om van een slechte gewoonte af te raken is als er een bekend begin en einde is.
 
Als je van de caffeine afwil, bijvoorbeeld, vervang je de espresso shot door een déca. Als je niet langer die mails ’s morgens first thing onder je neus wil, dan kan je overwegen om de papieren krant te lezen aan de ontbijttafel.
 
Je kan ook  “spelen” met de cue. Als we een rood bolletje zien verschijnen of een ‘ping’ krijgen om te melden dat er een nieuwe mail gearriveerd is, dan begint ons brein al te anticiperen op de afleiding die het openen van die mail veroorzaakt. Als die verwachting niet ingelost wordt – omdat je bijvoorbeeld in een meeting zit – dan veroorzaakt dat wrevel. Ook al is die mail misschien niet eens belangrijk of interessant. Als je je notificaties afzet, dan verwijder je de trigger en dan kan je misschien wel urenlang ongestoord werken.


“The difference between who you are and who you want to be is what you do.”
 
Niet wat je denkt. Of wat je plant. Waar je over droomt. Maar wat je doet.
 
Als je dus écht iets wil veranderen aan je work-life balance, dan telt vooral de actie die je onderneemt. Ook kleine veranderingen kunnen op lange termijn grote veranderingen teweegbrengen. Hou dus vanaf nu eens heel bewust je eigen gewoonten in de gaten. Probeer ze te identificeren en vraag je af welke schadelijke routines je kan vervangen door positieve alternatieven.
 
Is jouw work-life balance structureel verstoord? Kom je er niet met een paar slechte gewoontes ombuigen? Dan is het misschien tijd om je job zelf eens onder de loep te nemen. Wij vertellen je graag wat meer over onze loopbaanbegeleiding!​

Meer weten over loopbaanbegeleiding