Burn-out behandeling: wie biedt EHBBO*

​Je raakt niet van de ene op de andere dag opgebrand. Het burn-out proces waar je doorgaat - van enthousiaste, ambitieuze professional naar uitgeputte en immer gestresseerde medewerker - kan maanden, soms zelfs jaren in beslag nemen. 

​Afhankelijk van de fase van je burn-out - een beetje aangebrand tot zwartgeblakerd - zijn andere hulpverleners en professionals de meest aangewezen *Eerste Hulp Bij Burn-Out. Ontdek in deze blogpost wat de fasen zijn van een burn-out en waar je best terecht kunt voor burn-out behandeling voor je helemaal gaar bent.

Kroniek van een aangekondigde crash : burn-out in 6 fasen

​Vraag je je af of een nakende burn-out zich aandient? Of voel je je al een tijdje opgebrand? 

Grosso modo kan je 6 burn-out fases onderscheiden. In real life kan je die meestal niet zo strikt onderscheiden en ze manifesteren zich uiteraard bij ieder individu op een andere manier, net zoals de symptomen van burn-out trouwens.  

Ontdek of je je in één van volgende fasen herkent. 

1. Je draait op volle kracht. Ambitieus, gedreven, verantwoordelijk, plichtsbewust: je zet je beste beentje voor op het werk en je vindt het nog leuk ook. De lat ligt hoog en ook al ervaar je werkdruk, je gaat er gewoon voor. Een kus van de baas (but not really) en een bank vooruit! ?

2. Je geeft té veel van jezelf. Hoe moet dat ook weer, je verstand op nul zetten? Het lijkt alsof je constant met je werk bezig bent. Je loopt de godganse dag te piekeren en zelfs als je ‘s avonds in bed kruipt, houdt het niet op. Ergens voel je dat je nood hebt aan rust en ontspanning, maar dat negeer je. Het eerste wat je schrapt uit je agenda: je yogales en een avondje uit met je vrienden. Een veeg teken.

3. Je duwt nog harder op de gaspedaal. Je krijgt je werk steeds moeilijker rond en - tot je grote ergernis - laat je af en toe steken vallen. Voor een streber als jij is dat pure horror! Je hebt het gevoel de grip te verliezen en toch probeer je op karakter vol te houden. Dat kost je bijzonder veel energie en hier en daar duiken ook vage lichamelijke klachten op: hoofdpijn, spierpijn,...  Je sociale leven is zo goed als onbestaande en de afstandsbediening van de TV is nu je beste vriend. Meer dan wat zappen tussen hersenloze soaps zit er voor jou niet meer in.

4. Je zit op je tandvlees. Het enige wat je nog gaande houdt is je ijzeren wil. “Niet afgeven,” denk je bij jezelf en je sleept je door de dag. De kleinste taak voelt als een gigantische berg, alles voelt zwaar. Je kampt ondertussen met ernstige gezondheidsklachten zoals maag- en darmklachten, hartkloppingen of een te hoge bloeddruk. Je voelt jezelf steeds kleiner worden én toch blijf je doorgaan. Je bent toch geen doetje zeker? ​​

5. Je bent op. Helemaal op. Je leeft op automatische piloot. Niks is nog leuk of heeft nog zin, het geringste taakje is een opgave. Je vraagt je elke dag opnieuw af waarom je je alweer uit je bed moet slepen. Je lichamelijke klachten worden steeds ernstiger en je voelt je nu ook angstig. 

6. Crash & burn. Na weken en maanden van signalen negeren beslist je lichaam dat het genoeg is geweest. System down. Je bent mentaal, emotioneel en fysiek compleet uitgeput en kan nu niet anders meer dan tot een halt komen. De crisis is totaal.

Twijfel je? 
Doe onze burnout test en ontdek hoeveel risico jij loopt!

Burn-out behandeling: bij wie kan je wanneer terecht?

​Ongeacht in welke fase van een burn-out je je bevindt, hulp zoeken is niet altijd evident. Bovendien weet je misschien niet eens wie je best contacteert voor burn out behandeling. Of durf je amper stappen te ondernemen uit angst voor de reacties. 

Hieronder geven we een overzicht van de hulpverleners die voor je klaar staan met een reddingsboei voor, tijdens én na je burn-out. 

Burn-out preventie (fase 1 t.e.m. 4)

Het goede nieuws is: meestal duurt het maanden vooraleer je in een full-blown burn-out verzeilt. Waarom dat verdorie goed nieuws is? Omdat je gedurende al die tijd nog kunt ingrijpen en voorkomen dat het van kwaad naar erger gaat. Als je een burn-out in de kiem kan smoren, dan kan je jezelf maanden, soms zelfs jaren van moeizaam herstel voorkomen. 

Als je voelt dat je in de gevarenzone komt, is het dus hoog tijd om aan de alarmbel te trekken.

1. Op het werk

Voel je je langzaam afglijden? Probeer er in eerste instantie over te praten op het werk: de kans bestaat dat jouw collega’s en je baas niet eens in de gaten hebben dat je het moeilijk hebt. 

Vind je het moeilijk om het aan te kaarten bij je directe collega’s of je baas? Klop dan aan bij de HR-verantwoordelijke of de preventieadviseur: zij hebben de nodige kennis en ervaring in huis om hier op een professionele manier mee om te gaan.

​2. Externe hulp bij beginnende burn-out
​
Vrees je op onbegrip te stuiten op het werk en daardoor nog dieper weg te zakken? Weet dat je ook opties hebt daarbuiten!

Professionele loopbaanbegeleiders of jobcoaches zijn experten in alles wat te maken heeft met werkplezier, stress, energiegevers en -vreters,…

Een loopbaanbegeleider kan je in eerste instantie helpen uitvissen waar die dreigende burn-out vandaan komt. Het is pas als je de oorzaak van je malaise scherp in beeld hebt, dat je er ook effectief iets aan kan doen! Zomaar random pleisters kleven heeft bijzonder weinig zin.

Makkelijker gezegd dan gedaan, want (een beginnende) burn-out kan heel uiteenlopende oorzaken hebben: 

• te hoge werkdruk of chronische stress
• een mismatch tussen jouw persoonlijke waarden en de bedrijfscultuur
• te veel of net te weinig uitdaging
• beperkte groeimogelijkheden
• een moeilijke relatie met je manager of je collega’s
• ...

Een loopbaanbegeleider helpt je te analyseren wat de oorzaak is van je onrust  en overbelasting en kan van daaruit samen met jou verschillende pistes en oplossingen bekijken:

• Is het een kwestie van je huidige job anders aan te pakken? 
• Is een verandering van functie binnen het bedrijf aan de orde? 
• Verandering van werkgever? 
• Van sector?
• Of bereid je je beter voor op een carrièreswitch? 

Samen met je loopbaanbegeleider ga je na welke werkcontext jou opnieuw de nodige energie en élan kan geven. Stap uit de negatieve spiraal en maak bewuste keuzes voor je loopbaan op basis van jouw persoonlijkheid, talenten en interesses. 

Geef je dreigende burn-out een positieve wending door aan zelfonderzoek te doen en spit voor eens en voor altijd uit wat je écht wil. Welke job en welke omgeving jou doen groeien en bloeien. 

Neem geen genoegen met een doekje voor het bloeden - alleen zo kan je op lange termijn vermijden dat je in een burn-out terecht komt. 

Midden in de burn-out (fase 5-6)

Als je echt in de kritieke fase van een burn-out beland bent, dan heeft loopbaanbegeleiding geen zin. Het ontbreekt je simpelweg aan energie om stil te staan bij wat je wil of om na te denken over alternatieve pistes voor je loopbaan. 

Waar moet je dan wel heen om die knoert van een burn-out te behandelen? 

​1. Huisarts

Je huisarts is sowieso je eerste aanspreekpunt als je kampt met lichamelijke of psychische gezondheidsklachten. 

Het is iemand die jou kent en met wie je een vertrouwensband hebt. Hij of zij zal je onderzoeken en kan een diagnose stellen of je doorverwijzen naar een specialist als dat nodig blijkt. Je huisarts kan zo nodig ook ziekteverlof voorschrijven, zodat je thuis eerst opnieuw tot rust kan komen. 

Je huisarts behoudt op elk moment het overzicht van je dossier, want als andere zorgverleners ingeschakeld worden, rapporteren ze aan hem of haar. 

2. Klinisch psycholoog of psychotherapeut

Via de huisarts kan je ook bij een psycholoog terecht komen. 

Een klinisch psycholoog is een erkend zorgverstrekker met een Masteropleiding in de klinische psychologie, aangevuld met één jaar professionele stage. Een psycholoog spitst zich toe op de kennis van psychische stoornissen en de behandelingen ervan. 

De titel van psycholoog is trouwens beschermd in België: enkel als je een Masterdiploma in de psychologie hebt en bovendien opgenomen bent op de lijst van de Psychologencommissie, mag je de titel gebruiken. 

In het geval van burn-out wordt vaak cognitieve gedragstherapie toegepast door een psycholoog met bijkomende psychotherapie-opleiding. Via deze praktische-ervaringsgerichte opleiding worden psychotherapeuten opgeleid voor het behandelen van psychologische klachten.

De werkwijzen van klinisch psychologen en psychotherapeuten kunnen verschillen, maar uiteindelijk willen beide types professionals jouw comfort en geluk opnieuw een boost te geven. Ze helpen je in eerste instantie om inzicht te krijgen in wat er fout loopt en om de situatie te aanvaarden (wat vaak erg moeilijk is). Stap voor stap krijg je ook inzicht in wat je wél energie geeft en hoe je in de toekomst een betere balans kunt bewaren en je grenzen kan bewaken. Gesprekstherapie is de meest voorkomende manier van hulpverlening bij beide types hulpverleners. 

3. Psychiater

Een psychiater is een gespecialiseerde arts en bekijkt je problemen vanuit een medisch perspectief. Dat impliceert dat de psychiater de diagnose van burn-out kan bevestigen en kan nagaan of je eventueel (ook) met andere psychische aandoeningen kampt. Een psychiater kan, als hij of zij dat nodig acht ook medicatie voorschrijven (wat psychologen en psychotherapeuten niet kunnen). Maar in de meeste gevallen van burn-out, is het niet nodig om bij een psychiater te gaan. Overleg in elk geval eerst met je huisarts. 

4. Adviserend arts

De adviserend arts werkt voor je ziekenfonds, in naam van RIZIV (Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering) en gaat na of je recht hebt op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Daarnaast kan de adviserend arts je ook raad geven. Ben je arbeidsongeschikt verklaard en wil je terug aan het werk, dan heb je daarvoor zijn of haar toestemming nodig. Ook hier geldt: overleg eerst met je huisarts. 

Na de burn-out: nazorg en reïntegratie

​Voel je je eindelijk weer een beetje als jezelf? Zijn de donkerste wolken verdwenen aan het firmament? Ben je op adem gekomen en is er weer ruimte in je hoofd?

Fantastisch! Maar maak vooral niet de fout om alles bij het oude te laten en te vervallen in je oude gewoontes en patronen. Nu je energie langzaam aan terug op peil is, is het tijd om de oorzaken van je burn-out bij de wortel te bestrijden. 

Misschien vind je nu wel de moed om te praten met je baas of met de HR-medewerker over wat er precies fout gelopen is. 

Als dat niet het geval is, als je je niet gehoord voelt, of als je eigenlijk niet goed weet wat je burn-out veroorzaakte en hoe je kan vermijden om opnieuw opgebrand te raken, dan kan je ook in deze fase terecht bij een loopbaanbegeleider. 

Knoop dit vooral in je oren: als je teruggaat naar dezelfde werkcontext en je als jij en de mensen rondom je zich hetzelfde gedragen, dan is de kans dat je hetzelfde resultaat hebt, ook bijzonder groot. 

Wat kan of moet er veranderen? En hoe pak je dat concreet aan? 
In deel 3 van deze blogreeks lees je alles over het werk hervatten en reïntegratie op de werkvloer na burn-out. 

​Wil je meer lezen over het voorkomen van burn-out?
In deel 1 van deze blogreeks rond burn-out lees je alles over de symptomen en de preventie van burn-out.

Of ga naar de burn-out FAQ met de meest gestelde vragen en antwoorden over burn-out.

Deel dit artikel via 1 klik op je Facebook of Linkedin profiel